Biologisk mangfald – Nettskulen.no

Biologisk mangfald

Dyra har gjennom millionar av år tilpassa seg dei naturtypane som dei lever i. (Illustrasjon: drmakkoy/iStock)

Biologisk mangfald

mangfald i naturtypar
artsmangfald
genetisk mangfald

Jorda består av veldig mange forskjellige naturtypar og økosystem, og kvart av desse økosystema består av mange forskjellige planter, dyr og mikroorganismar. I tillegg finst det genetisk variasjon innanfor kvar enkelt art. Biologisk mangfald er viktig fordi det bidreg til å halda oppe helsa og stabiliteten til desse økosystema, og gjev eit breitt spekter av ressursar som er avgjerande for menneskets overleving.

Eit døme på mangfald innanfor naturlege habitat kan sjåast i eit skogøkosystem, der det er eit breitt spekter av ulike plante- og dyreartar som lever saman. Dette mangfaldet av artar bidreg til å halda oppe balansen i økosystemet, der kvar art speler ei spesifikk rolle i å halda oppe helsa til skogen.

Når det gjeld artsmangfald, kan me sjå eit høgt nivå av biologisk mangfald i regnskogen i Amazonas, der det er tusenvis av ulike artar av plantar og dyr som lever saman. Dette artsmangfaldet er med på å sikra at økosystemet er i stand til å tilpassa seg og trivast i møte med endra forhold.

Genetisk mangfald refererer til mangfaldet av gen innan ein art. Dette mangfaldet er viktig fordi det lèt ein art tilpassa seg og utvikla seg som svar på endringar i miljøet. Til dømes, viss ein populasjon av ein bestemd art blir utsett for ein ny sjukdom, er det meir sannsynleg at individa med genetiske variasjonar som gjer dei resistente mot sjukdommen overlever og overfører genane sine til neste generasjon. Over tid kan dette resultera i utviklinga av ein ny, sjukdomsresistent stamme av arten.

Sist oppdatert:

10 månader sidan

Kategori:

Jorda og livet på jorda, Naturfag

Forfattar:

Morten Hetland er pedagogisk IKT-rettleiar i Hjelmelandsskulen og er tilsett som adjunkt med tilleggsutdanning ved Hjelmeland skule, der han underviser i samfunnsfag, norsk og naturfag. Elles har han vore dramainstruktør i Hjelmeland Teater sidan hausten 2012.

Kompetansemål:

beskriva korleis forskarar har kome fram til evolusjonsteorien, og bruka denne til å forklara utviklinga av biologisk mangfald

VILKÅR FOR GJENBRUK

Du kan bruka innhald frå denne læringsressursen på nettet eller i trykk under vår Creative Commons-lisens. Sjekk kva lisens som gjeld for kvar enkelt læringsressurs. Dei fleste læringsressursane er merka med CC BY-NC-SA:

Namngjeving (BY): Dette betyr at du kan kopiera, spreia, visa fram og byggja vidare på læringsressursen, så lenge du krediterer den som laga innhaldet. Du må altså skriva kven som er originalforfattaren.
IkkjeKommersiell (NC): Du kan bruka verket på alle moglege måtar, men ikkje til kommersiell bruk. Det vil seia at du ikkje kan tena pengar på det.
DelPåSameVilkår (SA): Dersom du endrar eller bygger vidare på verket, må du dela dine endringar med den same lisens som originalverket. Det vil seia at dersom du til dømes lagar ein læringsfilm basert på ein læringsressurs på Nettskulen.no, må du dela læringsfilmen din med den same Creative Commons-lisensen (CC BY-NC-SA).

Viss du har spørsmål kan du senda ein e-post til post@nettskulen.no

License

Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike

Biologisk mangfald

<!-- wp:image {"align":"wide","id":2785,"sizeSlug":"large"} -->
<figure class="wp-block-image alignwide size-large"><img src="https://nettskulen.no/wp-content/uploads/2020/10/Dyra-i-verda-1024x629.png" alt="" class="wp-image-2785"/><figcaption class="wp-element-caption">Dyra har gjennom millionar av år tilpassa seg dei naturtypane som dei lever i. (Illustrasjon: drmakkoy/iStock)</figcaption></figure>
<!-- /wp:image -->

<!-- wp:paragraph -->
<p>Biologisk mangfald</p>
<!-- /wp:paragraph -->

<!-- wp:list -->
<ul><!-- wp:list-item -->
<li>mangfald i naturtypar </li>
<!-- /wp:list-item -->

<!-- wp:list-item -->
<li>artsmangfald </li>
<!-- /wp:list-item -->

<!-- wp:list-item -->
<li>genetisk mangfald</li>
<!-- /wp:list-item --></ul>
<!-- /wp:list -->

<!-- wp:paragraph -->
<p>Jorda består av veldig mange forskjellige naturtypar og økosystem, og kvart av desse økosystema består av mange forskjellige planter, dyr og mikroorganismar. I tillegg finst det genetisk variasjon innanfor kvar enkelt art. Biologisk mangfald er viktig fordi det bidreg til å halda oppe helsa og stabiliteten til desse økosystema, og gjev eit breitt spekter av ressursar som er avgjerande for menneskets overleving.</p>
<!-- /wp:paragraph -->

<!-- wp:paragraph -->
<p>Eit døme på mangfald innanfor naturlege habitat kan sjåast i eit skogøkosystem, der det er eit breitt spekter av ulike plante- og dyreartar som lever saman. Dette mangfaldet av artar bidreg til å halda oppe balansen i økosystemet, der kvar art speler ei spesifikk rolle i å halda oppe helsa til skogen.</p>
<!-- /wp:paragraph -->

<!-- wp:paragraph -->
<p>Når det gjeld artsmangfald, kan me sjå eit høgt nivå av biologisk mangfald i regnskogen i Amazonas, der det er tusenvis av ulike artar av plantar og dyr som lever saman. Dette artsmangfaldet er med på å sikra at økosystemet er i stand til å tilpassa seg og trivast i møte med endra forhold.</p>
<!-- /wp:paragraph -->

<!-- wp:paragraph -->
<p>Genetisk mangfald refererer til mangfaldet av gen innan ein art. Dette mangfaldet er viktig fordi det lèt ein art tilpassa seg og utvikla seg som svar på endringar i miljøet. Til dømes, viss ein populasjon av ein bestemd art blir utsett for ein ny sjukdom, er det meir sannsynleg at individa med genetiske variasjonar som gjer dei resistente mot sjukdommen overlever og overfører genane sine til neste generasjon. Over tid kan dette resultera i utviklinga av ein ny, sjukdomsresistent stamme av arten.</p>
<!-- /wp:paragraph -->