Intervju

Tekstsjanger og arbeidsverktøy

(Film: cottonbro/Pexels)

Intervju er både ein arbeidsverktøy for å innhenta informasjon og ein journalistisk sjanger. Føremålet med sjangeren intervju er å få fram informasjon om ein person eller ei sak, underhalda og informera.

Eit intervju er ofte ein grundig gjennomarbeidd tekst, som består av ei blanding av samtale og utspørjing, med replikkar som blir attgjevne direkte eller indirekte. I eit intervju kan det òg vera med skildringar og bakgrunnsinformasjon.

Eit intervju kan utformast som ein rein nyheitssjanger, eller ha form av eit portrettintervju, der journalisten prøver å teikna eit bilete av kven ein person er.

Når ein intervjuar nokon som veit noko om ei sak, kan det ferdige resultatet bli presentert som eit saksintervju.

Ein enkét (uttalast ang-ke:t), er ei rundspørjing der journalisten stiller same spørsmål til fleire personar, ofte presentert som «Fem på gata».

Før du intervjuar

  • Finn informasjon om intervjuobjektet og/eller saka.
  • Gjer avtale om intervju.
  • Tenk gjennom kva du skal spørja om. Skriv gjerne ned spørsmåla på førehand.
  • Ver klar over kven du skal skriva for. Kven er målgruppa?

Medan du intervjuar

  • Still spørsmål! Ikkje kom med påstandar eller eigne utsegn.
  • Ta notat eller gjer lydopptak. Du må sitera dei direkte sitata nøyaktig.
  • Still enkle spørsmål. Då får ein ofte klare svar.
  • Ikkje start spørsmåla med eit verb. Då kan du risikera å få berre ja eller nei som svar.
  • Start spørsmåla med spørjeorda kven, kva, kvar, når, korleis og kvifor.
  • Aldri still to svar samstundes.
  • Still oppfølgingsspørsmål: «Kva meiner du?», «Korleis veit du det?», «Korleis var det?» eller «Kva tenkjer du på?».
  • Spør på ny viss du ikkje synst svaret var utfyllande nok.

Når du skriv intervjuet

  • Ta med litt om intervjusituasjonen: Kva skjedde, korleis var det der, korleis var den du intervjua…?
    Skildring:
    Laila klatrar opp på scenen og byrjar å flytta rundt på dei lattermilde ungdommane. Ho gestikulerer, forklarer og viser med heile seg.
    – Overdriv bevegelsane! Først skal armane opp, så til høyre, og så rundt. Greitt? Me prøver igjen! Den rosa songen, forklarer ho, før ho klyv ned frå scenen igjen.
    Eg lovar å vera kjapp, når eg ber ho om å setja av litt tid til spørsmåla mine. Det lyser engasjement av heile Laila, og eg ser at ho klør i fingrane etter å gå tilbake til ungdommane.
  • Skriv spørsmål og svar i direkte sitat, slik dei blir sagt, eller i indirekte sitat:
    Direkte sitat:
    – Det er fantastisk kjekt å vera her. Me prøver å skapa eit positivt miljø, fortel Laila.
    – Ein kan ha lange dagar, men så kjem ein her og får ny energi. Når me går heim om kvelden, er batteria lada opp igjen, seier ho med eit smil rundt munnen.
    Indirekte sitat:
    Laila synest det er fantastisk kjekt å vera med i Ungdomsteateret, og ho fortel at dei prøver å skapa eit positivt miljø der.
    Sjølv om både ungdommar og vaksne kan ha lange dagar, meiner Laila at alle som kjem på teaterøvingane får ny energi, og reiser heim igjen om kvelden med opplada batteri.

Eksempeltekst:

Kjelder:
Aftret-Sandal, Maren. (01.03.2017). Intervju med ei munnleg kjelde. Nasjonal Digital Læringsarena.https://ndla.no/article/4845 (CC-BY-SA-4.0)

Blichfeldt, K., Heggem, T. G., Nilsen, M. & Øygarden, B. (2014). Nye Kontekst 8-10. Oslo: Gyldendal.

Tørdal, Ragna Marie Tørdal. (14.05.2018) Intervjuet. Nasjonal Digital Læringsarena. https://ndla.no/article/4844 (CC-BY-SA-4.0)

Tørdal, Ragna Marie. (08.02.2021) Fordjuping i subjektiv og objektiv journalistikk. Nasjonal Digital Læringsarena. https://ndla.no/article/4998 (CC-BY-SA-4.0)

Er du interessert i dette?

keyboard_arrow_up