ca. 6000 fvt.

ard

Arden er ei vidareutvikling av grevet, og den eldste kjende plogtypen. Arden blei dregen av husdyr, og forenkla arbeidet med å hakka og grava i jorda.

Mesopotamia

Kjelde: en.wikipedia.org/wiki/Ard_(plough)
Måleri: målaren som dekorerte gravkammeret til Sennedjem

ca. 4000 fvt.

murstein

Brente mursteinar var mykje meir solide enn dei lufttørka mursteinane som blei brukte i dei tidlegaste sivilisasjonane. Mursteinane kunne brukast til både bygningar og til å steinleggja gater.

Egypt og Mesopotamia

Kjelde: en.wikipedia.org/wiki/Brick
Foto: NASA (Public Domain)

ca. 3500 fvt.

hjul

Hjulet blir rekna som éi av dei viktigaste oppfinningane i menneskeheita si historie. Med hjulet blei det enklare å transportera varer, utstyr og folk på kjerrer. Etter kvart har hjulet blitt brukt på alle framtidige framkomstmiddel som rullar på bakken.

Mesopotamia

Kjelde: snl.no/hjul
Foto: Georg Pauling (CC BY-SA)

ca. 3000 fvt.

kalender

Babylonarane laga ein kalender som var basert på månesyklusen. Året hadde opphavleg 12 månader, med 30 dagar i kvar månad. Seinare blei kalenderen endra til 12 månader, med 29 og 30 dagar per månad, samt ein «skotmånad» av og til, slik at kalenderen stemte med årstidene.

babylonarane

Mesopotamia

Kjelde: no.wikipedia.org/wiki/Babylonsk_kalender
Ukjent fotograf

ca. 2500 fvt.

glas

Dei første glassbitane blei laga av menneske ved å smelta saman kalk, natron og silisiumdioksid. I starten var glassbitane fargelause, og seinare fekk dei tilsett fargestoff. Frå ca. 1450 FVT blei det laga behaldarar av glas, som til dømes drikkeglas og flasker.

Mesopotamia og Egypt

Kjelde: britannica.com/topic/glass-properties-composition-and-industrial-production-234890/History-of-glassmaking
Foto: Steve Johnson

ca. 700 fvt.

gebiss

Etruskarane laga gebiss av mennesketenner – og iblant dyretenner – som blei festa saman av gullband. I Kina hadde dei i fleire år brukt bambuspinnar som erstatting for tenner som hadde falt ut, og i Egypt har ein funne mumiar med transplanterte mennesketenner.

etruskarane

Italia

Kjelde: en.wikipedia.org/wiki/History_of_dental_treatments
Foto: Hubi Farago

ca. 600 fvt.

myntar

I Lydia, i deler av det som er dagens Tyrkia, laga menneska myntar for første gong. Lydiarane etablerte småhandel på faste stader, og brukte myntar av gull og sølv som betalingsmiddel.

lydiarane

Litle-Asia

Kjelde: no.wikipedia.org/wiki/Lydia
Foto: Mark Cartwright (CC BY-NC-SA)

ca. 500 fvt.

kuleramme

Kina

Kjelde:
Foto: David R. Tribble (CC BY-SA 3.0)

ca. 400 fvt.

ridesal

Asia

Kjelde:
Foto:

105

blekk og papir

Kina

Kjelde:
Foto:

132

seismograf

Zhang Heng

Kina

Kjelde: https://en.wikipedia.org/wiki/Seismometer
Foto: Kowloonese/Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0)

ca. 350

stigbøyle

Kina

Kjelde:
Foto:

ca. 650

vindmølle

Iran

Kjelde:
Foto:

ca. 1000

krutt

Kina

Kjelde:
Foto:

ca. 1000 FVT

magnetisk kompass

Kina

Kjelde:
Foto:

1455–1456

boktrykking

Johann Gutenberg finn opp boktrykkarkunsten, og trykker den første bibelen i Europa.

Gutenberg

Tyskland

Kjelde:
Foto:

1592

termometer

Galilei

Italia

Kjelde:
Foto:

1594

vassklosett

John Harington

England

Kjelde: historic-uk.com/CultureUK/The-Throne-of-Sir-John-Harrington/
Foto:

1608

teleskop

Hans Lippershey

Nederland

Kjelde:
Foto:

1620

undervassbåt

van Drebbel

Nederland

Kjelde:
Foto:

ca. 1700

rad-såmaskin

Rad-såmaskinen til Jethro Tull gjorde det enklare å så, bøndene kunne så i rader og luka mellom dei. Tidlegare måtte bøndene så for hand.

Jethro Tull

England

Kjelde:
Foto:

1710

piano

Bartolomeo Cristofori

Italia

Kjelde:
Foto:

1712

dampmaskin

Newcomen

England

Kjelde:
Foto:

1757

sekstant

John Campbell

England

Kjelde:
Foto:

1760-åra

spinnemaskin

James Hargreaves

England

Kjelde:
Foto:

1760-åra

dampmaskin 2.0

James Watt vidareutvikla dampmaskinen til Newcomen. Den blei først brukt på fabrikkar, til å driva kverner, kranar, spinnemaskinar og andre maskinar.

James Watt

Skottland

Kjelde:
Foto:

1769

bomullsspinnemaskin

vassdriven

Richard Arkwrights

England

Kjelde:
Foto:

ca. 1779

mulemaskin

Mulemaskinen blei driven av damp- eller vasskraft, og kunne spinna tusen trådar samtidig.

Samuel Crompton

Kjelde:
Foto:

1795

matkonservering

Lufttomme glast

Nicolas Appert

Frankrike

Kjelde:
Foto:

1800

galvanisk batteri

Alessandro Volta

Italia

Kjelde:
Foto:

1801

dampskip

«Charlotte Dundas» blei det første vellukka dampskipet i verda.

Kjelde:
Foto:

1803

damplokomotiv

Trevithick plasserte dampmaskin i eit lokomotiv.

Richard Trevithick

Kjelde:
Foto:

ca. 1805

høgtrykks-dampmaskin

Richard Trevithick

England

Kjelde:
Foto:

1814

dampmaskin i lokomotiv

«Rocket». Seinare tilpassa han lokomotiva til å trekka passasjervogner.

George Stephenson

Kjelde:
Foto:

1815

sikkerheitslykt for gruvearbeidarar

Humphrey Davy

England

Kjelde:
Foto:

1816

sykkel

Karl von Sauerbronn

Tyskland

Kjelde:
Foto:

1827

fotografi

Niépce

Frankrike

Kjelde:
Foto:

1831

elektrisitet

Faraday gjorde fleire oppdagingar som danna grunnlaget for elektro-ingeniørarbeid.

Faraday

Storbritannia

Kjelde:
Foto:

1834

slåmaskin

USA

Kjelde:
Foto:

1836

revolver

skytevåpen med roterande magasin

Samuel Colt

USA

Kjelde:
Foto:

1837

telegraf

trykte meldingar i kode

Samuel Morse

USA

Kjelde:
Foto:

1846

symaskin

USA

Kjelde:
Foto:

1849

sikkerheitsnål

Walter Hunt

USA

Kjelde:
Foto:

ca. 1850

olabukse/jeans

Dei første gullgravarane i California i USA fekk slitesterke bukser.

Oscar Levi Strauss

USA

Kjelde:
Foto:

1850-åra

stålproduksjon

Billig produksjon av stål

Henry Bessemer

Kjelde:
Foto:

1853

aspirin

Karl von Gerhardt

Tyskland

Kjelde:
Foto:

1855

bunsenbrennar

Robert Bunsen

Tyskland

Kjelde:
Foto:

1857

personheis

USA

Kjelde:
Foto:

1860

forbrenningsmotor

Lenoir

Frankrike

Kjelde:
Foto:

1860-åra

antiseptikk

Brukt ved operasjonar for første gong.

Joseph Lister

Skottland

Kjelde:
Foto:

1866

dynamitt

Alfred Nobel

Sverige

Kjelde:
Foto:

1870

margarin

Mège-Mouriès

Frankrike

Kjelde:
Foto:

1874

storproduksjon av piggtråd

USA

Kjelde:
Foto:

1876

telefon

Alexander Graham Bell

USA

Kjelde:
Foto:

1877

fonograf

Med fonografen kunne ein ta opp og spela av lyd. Lyden blei lagra i tinnfolie som roterte rundt ei trommel.

Thomas Edison

USA

Kjelde:
Foto: -Oxford-/iStock

1879

sakkarin

Kunstig søtstoff

Constantin Fahlberg

USA

Kjelde:
Foto:

1880

tomatbønner

Kanskje den mest kjende boksematen blei hermetisert for første gong.

USA

Kjelde:
Foto:

1880

fyllepennen

John Loud

USA

Kjelde:
Foto:

ca. 1885

elektrisk strykejern

Kjelde:
Foto:

1888

grammofon

Grammofonen er ei vidareutvikling av fonografen. Grammofonen er ein platespelar for flate plater, og gav betre lydkvalitet enn fonografen greidde.

Emile Berliner

Kjelde:
Foto: nantonov/iStock

1889

bil

Den første moderne bilen

Gottlieb Daimler og Wilhelm Maybach

Tyskland

Kjelde:
Foto:

1889

oppblåsbare dekk

John Boyd Dunlop

Skottland

Kjelde:
Foto:

1893

glidelåsen

Judson

USA

Kjelde:
Foto:

1895

trådlaus telegrafi og radio

Guglielmo Marconi

Italia

Kjelde:
Foto: Morten Hetland

1895

barberhøvelen

King Gillette

USA

Kjelde:
Foto:

1895

sjødyktig ubåt

Bestilt av det amerikanske sjøforsvaret

John Holland

USA

Kjelde:
Foto:

ca. 1900

lyspæra

Kjelde:
Foto:

1900

Brownie Box

Fotoapparatet Brownie Box gjorde det mogleg for amatørfotografar å ta bilete av alle slags motiv.

USA

Kjelde:
Foto:

1901

støvsugar

Daisy

Booth

England

Kjelde:
Foto:

1903

fly

brørne Wright

USA

Kjelde:
Foto:

1904

LP-plater

Innspeling på begge sider

Kjelde:
Foto:

1904

automatisk te-maskin

Kjelde:
Foto:

1906

elektrisk omn

Nikromtrådar blei brukte som element i elektriske omnar.

Kjelde:
Foto:

1907

vaskemaskin

Tøyet blei vaska i ei trommel som blei driven av ein elektrisk motor

Alva Fisher

Kjelde:
Foto:

1908

elektrisk støvsugar

USA

Kjelde:
Foto:

1909

bakelitt

Verdas første kunstige plast.

Baekeland

USA

Kjelde:
Foto:

1910

elektrisk mixmaster

USA

Kjelde:
Foto:

1912

elektrisk komfyr

Erstatta gasskomfyren. Blei marknadsført som mykje tryggare.

Kjelde:
Foto:

1913

rustfritt stål

Blir brukt i bestikk og kjelar

Kjelde:
Foto:

1915

beltegåande stridsvogn

Swinton

England

Kjelde:
Foto:

1915

pyrex

eldfast glas blir brukt til kokekar

Kjelde:
Foto:

1924

fryseboks

elektrisk frysing av mat

Birdseye

USA

Kjelde:
Foto:

1926

fjernsyn

John Logie Baird

Skottland

Kjelde:
Foto:

1927

første lydfilm

«The Jazz Singer»

Warner Brothers

USA

Kjelde:
Foto:

1928

penicillin

Alexander Fleming

England

Kjelde:
Foto:

1930

turbojetmotor

Whittle

England

Kjelde:
Foto:

1934

katteauger

som reflekterer lys på vegen

Percy Shaw

England

Kjelde:
Foto:

1937

nylon

Carothers

USA

Kjelde:
Foto:

1937

handlevogn

Sylvan Goldman

USA

Kjelde:
Foto:

1944

automatisk reknemaskin

Howard Aiken

USA

Kjelde:
Foto:

1945

mikrobølgjeomn

Percy Spencer

USA

Kjelde:
Foto:

1954

p-pille

Kjelde:
Foto:

1957

romsatelitt

«Sputnik 1»

Sovjetunionen

Kjelde:
Foto:

1960

laser

Theodore Maiman

USA

Kjelde:
Foto:

1970-åra

silikonbrikke

Silikonbrikka revolusjonerte elektronikkindustrien

USA

Kjelde:
Foto:

1971

mikroprosessor

datamaskin på ei brikke

Kjelde:
Foto:

1972

lommekalkulator

mikrobrikke

Kjelde:
Foto:

1974

strekkode

USA

Kjelde:
Foto:

1975

VHS

videosystem

JVC

Japan

Kjelde:
Foto:

1975

datamaskin for heimebruk

Kjelde:
Foto:

1977

Apple II

første brukarvennlege datamaskin som var framstilt med tanke på massemarknaden, andre tidlege mikromaskiner blei gjerne selde som byggesett, men denne kom ferdig med innebygd tastatur, lyd, fargegrafikk og eventuelt diskett

USA

Kjelde:
Foto:

1979

CD-plate

Philips og Sony

Nederland og Japan

Kjelde:
Foto:

1979

Walkman

berbar stereo

Akio Morita

Japan

Kjelde:
Foto:

1979

mobiltelefon

Sverige

Kjelde:
Foto:

1980-åra

videospel

Kjelde:
Foto:

1980-åra

GameBoy

Nintendo

Japan

Kjelde:
Foto:

1980-åra

videokamera

berbart videokamera som tar opp bilete og lyd elektronisk på magnetisk band, så resultatet kan sjåast på TV-skjerm med éin gong

Kjelde:
Foto:

1981

IBM

PC-en til IBM var basert på nyaste mikroprosessor frå ein Intel, fullstendig nytt operativsystem (MS-DOS)

International Business Machines

USA

Kjelde:
Foto: FA2010/Wikimedia Commons (CC0)

1982

Telecom Minitel

første online-teneste

Frankrike

Kjelde:
Foto:

1990

Virtual Reality (VR)

simulert verkelegheit

USA

Kjelde:
Foto:

2007

iPhone

smarttelefon med multimedia-funksjonalitet

Apple Inc.

USA

Kjelde: https://no.wikipedia.org/wiki/IPhone
Foto: Sami Keinänen/Flickr (CC BY-SA 3.0)